Blog

Dzielimy się wiedzą i doświadczeniem

glossary

Glosariusz branży tłumaczeniowej

A B C D E F GI J K L M N O P Q R S T U V W XZ

A

Analiza lub analiza językowa

Ten termin dotyczy badania próbki językowej. Taka analiza jest często pierwszym krokiem procesu tłumaczenia lub lokalizacji. Używamy jej przy określaniu złożoności i innych cech materiału źródłowego w celu prognozowania ceny i terminów realizacji projektu.

Anonimizacja lub anonimizacja danych

Anonimizacja jest procesem, w którym dane osobowe stają się anonimowe. To wprowadzona przez RODO procedura używana przez firmy w celu zgodnego z prawem przetwarzania i wykorzystania danych osobowych. Dobrzy dostawcy usług językowych będą mogli ją przeprowadzać dla klientów w ramach usług językowych.

Artboard – obszar kompozycji

Obszary kompozycji to indywidualne obszary robocze w programach Adobe Photoshop i Adobe Illustrator. Można wyobrazić je sobie jako pojedyncze kartki papieru na większym tle. Obszarów kompozycji używamy w celu porównywania różnych projektów, testowania schematów kolorów i upewnienia się, że różne elementy pracy są ze sobą spójne.

ASAP lub asap

Ten skrót jest często używany w naszym codziennym życiu dostawcy usług językowych i oznacza „jak najszybciej” (ang. As Soon As Possible).

B

Baza terminologiczna

Jest to baza danych zawierająca pojedyncze słowa lub wyrażenia związane z konkretnym tematem lub konkretną dziedziną. Bazy terminologiczne często zawierają odpowiedniki w kilku językach.

Branding/Debranding

Ten proces odnosi się do dodawania lub usuwania oznaczeń marki. Realizujemy go dla klientów w ramach procesu DTP.

C

CMYK

CMYK oznacza podstawowe kolory pigmentu: błękit, magenta, żółty i czarny (ang. Cyan, Magenta, Yellow, Black). Podobnie jak RGB, termin ten oznacza sposób mieszania kolorów w projektowaniu graficznym. W trybie odejmowania najlepiej nadaje się do mediów drukowanych.

CSV

Skrócona forma terminu „wartości rozdzielane przecinkami” (ang. Comma-Separated Values). W tym formacie do oddzielenia punktów danych wykorzystuje się przecinki i może on występować w programie Microsoft Excel.

Czas realizacji (TAT)

Termin ten oznacza czas potrzebny do wykonania określonego zadania. W branży tłumaczeniowej i lokalizacyjnej oznacza to mniej więcej czas od chwili przydzielenia tekstu tłumaczowi do momentu dostarczenia klientowi gotowego projektu. Na podobnej zasadzie czas realizacji w przypadku projektu lokalizacyjnego oznacza czas od przydzielenia do ostatecznego dostarczenia klientowi. Warto zauważyć, że ten termin może mieć nieco inne znaczenie w zależności od LSP.

Czcionka

Czcionka to zestaw znaków, które mają określony styl i rozmiar. Dobrym przykładem jest Verdana — rodzina czcionek, Verdana italic — krój pisma oraz Verdana italic 12 — czcionka. Zobacz także: krój pisma w tym glosariuszu.

Czcionka osadzona

Typowa dla pakietu produktów Adobe czcionka osadzona to styl tekstu zawarty w dokumencie w formacie .pdf zawierający dodatkowe informacje o wyświetlaniu.

D

Dopasowanie kontekstowe

W projekcie tłumaczenia wspomaganego komputerowo dopasowanie kontekstowe występuje, gdy segment, który ma zostać przetłumaczony, jest taki sam jak segment w pamięci tłumaczeniowej. Musi to też dotyczyć poprzedniego i następnego segmentu, które tworzą kontekst.

Dostosowanie lub dostosowanie pamięci tłumaczeniowej

Zasadniczo jest to proces udostępniania wcześniejszych tłumaczeń i wszelkich materiałów historycznych w formacie pamięci tłumaczeniowej. Ten proces jest bardzo przydatny podczas zmiany dostawców tłumaczeń lub aktualizacji systemów, gdyż dzięki niemu klienci nie są zmuszani do dalszej współpracy z dostawcami usług językowych i mogą nadal czerpać korzyści z długookresowej relacji, rozpoczynając nową współpracę biznesową.

DTP / skład komputerowy

Skład komputerowy oznacza wykorzystanie oprogramowania komputerowego do tworzenia dokumentów i projektowania ich układu. Specjaliści DTP dbają o to, aby przetłumaczone dokumenty miały ten sam układ co dokumenty oryginalne, co jest często potrzebne z uwagi na różnice w liczbie znaków pomiędzy różnymi językami.

DTPQA

Ten termin oznacza kontrolę jakości dokumentów, zwłaszcza tych, które zostały przygotowane z użyciem oprogramowania DTP (skład komputerowy). W branży tłumaczeniowej i lokalizacyjnej oznacza on, że specjalista DTP sprawdzi, czy dokument docelowy odpowiada źródłowemu, czy nie ma wierszy zawieszonych, a wszystkie litery znajdują się tam, gdzie powinny.

Dwujęzyczny

Do naszych celów dwujęzyczny oznacza napisany, utworzony lub wykonany z użyciem dwóch języków. Termin ten jest często używany w odniesieniu do słowników, baz danych i przetłumaczonych materiałów.

E

Edytowalny plik/dokument

Jeśli plik lub dokument jest edytowalny, można go edytować, zmieniać lub aktualizować w jego aplikacji natywnej. Przykładowo, jeśli typowy plik programu Word jest edytowalny, można w nim wprowadzać zmiany w oprogramowaniu Microsoft Word.

F

Fuzzy matchDopasowanie częściowe

Aby zrozumieć, czym jest dopasowanie częściowe, trzeba coś wiedzieć o pamięciach tłumaczeniowych (ang. TM). Takie oprogramowanie dzieli tekst do tłumaczenia na segmenty, a następnie wyszukuje dopasowania pomiędzy nimi a zawartością pamięci tłumaczeniowej, aby podpowiedzieć możliwe tłumaczenie. Jeśli wspomniane dopasowanie nie jest dokładne, nazywamy je częściowym.

Zobacz także: inne typy dopasowania.

G

GILT

GILT to akronim oznaczający globalizację, internacjonalizację, lokalizację i tłumaczenie. Jest on używany w biznesie i oznacza różne aspekty globalnej ekspansji firm i docierania na nowe rynki.

Globalizacja

Globalizacja to proces, w wyniku którego podmioty na całym świecie stają się coraz silniej wzajemnie powiązane dzięki wolnemu handlowi i nowym technologiom. W środowisku korporacyjnym globalizacja odbywa się za pośrednictwem lokalizacji i internacjonalizacji. Czasami jest ona przedstawiana jako skrót G11N, w którym 11 jest liczbą liter pomiędzy pierwszą (G) a ostatnią (N) literą słowa (ang. globalization).

Glosariusz

Glosariusz to po prostu alfabetyczna lista terminów, które dotyczą jakiejś dziedziny lub jakiegoś przedmiotu zainteresowania, wraz z ich definicjami. Zapewne znasz pojęcie słownika stosowane w odniesieniu do list terminów, które mają charakter bardziej ogólny. Właśnie korzystasz z takiego glosariusza. W branży tłumaczeniowej i lokalizacyjnej glosariusz może też oznaczać dodatkowy plik, którego można użyć w narzędziu CAT, aby poprawić jakość tłumaczenia.

ICE match – dopasowanie ICE

To podpowiedź z pamięci tłumaczeniowej, w której wszystkie słowa są takie same jak we wpisie w pamięci. Czasami jest nazywane dokładnym dopasowaniem kontekstowym lub dopasowaniem gwarantowanym. Ponadto poprzedni i następny segment także są takie same jak zestaw trzech kolejnych segmentów w pamięci tłumaczeniowej i stanowią idealne dopasowanie.

Zobacz także: inne typy dopasowania.

ICR / weryfikacja krajowa

To ważny element zarówno procesu tłumaczeniowego, jak i lokalizacyjnego. W skrócie ICR oznacza wkład odbiorców końcowych w projekt tłumaczeniowy i lokalizacyjny. Ten wkład jest niezwykle istotny dla zapewnienia, by przetłumaczony lub zlokalizowany przekaz był odpowiedni dla odbiorców pod względem kulturowym i językowym.

Internacjonalizacja

W świecie korporacyjnym internacjonalizacja oznacza praktykę projektowania produktów, usług i operacji pod kątem ekspansji na rynki międzynarodowe. Podobnie jak lokalizacja, internacjonalizacja jest zwykle środkiem umożliwiającym globalną ekspansję danej firmy. Czasami jest przedstawiana jako skrót I18N, w którym 18 jest liczbą liter pomiędzy pierwszą (I) a ostatnią (N) literą słowa (ang. internationalization).

ISO

ISO (International Organization for Standardization — Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna) odpowiada za opracowywanie i publikowanie norm międzynarodowych, które wspierają innowacyjność i zapewniają rozwiązania globalnych wyzwań.

J

Języki LTR

Języki, w których treść jest wyświetlana od lewej do prawej strony. Dobrym przykładem będzie tu język polski tego glosariusza. Różnice pomiędzy językami LTR i RTL wchodzą w grę przy tłumaczeniu oraz lokalizacji plików, a także witryn internetowych. Zobacz także: języki RTL.

Języki RTL

Języki, w których treść jest wyświetlana od prawej do lewej strony. Dobrymi przykładami są języki arabski, hebrajski i urdu. Różnice pomiędzy językami RTL i LTR wchodzą w grę przy tłumaczeniu oraz lokalizacji plików, a także witryn internetowych. Zobacz także: języki LTR.

K

Kerning

Kerning to jeden z atrybutów czcionek, który oznacza ilość miejsca pomiędzy poszczególnymi znakami.

Kontrole QA

Kontrole z zakresu zapewnienia jakości są zwykle przeprowadzane w narzędziu CAT, aby zapobiec łatwo wykrywalnym błędom, na przykład literówkom.

Kod języka

Kody języka to zestawy symboli używane do oznaczania różnych języków. Zwykle są stosowane w urzędowych lub dłuższych tekstach. Język angielski może być określany jako en lub en-US — to przykład kodu ISO 639. Aktualny kod, który jest najczęściej używany w branży tłumaczeniowej i lokalizacyjnej w Europie, to ISO 639-2. Język angielski jest w nim określany jako eng. W zależności od branży i lokalizacji użytkowników są jednak nadal stosowane inne kody.

Konkordancja

Konkordancja to lista wyrażeń znajdujących się w danym tekście lub pliku wraz z objaśnieniami oraz stronami/miejscami pochodzenia w tym tekście lub pliku. Co bardzo ważne, konkordancja nie jest zwykłym indeksem, ponieważ zawiera dodatkowe znaczenia i objaśnienia.

Korekta

Jest to proces znajdowania błędów w tekstach przeznaczonych do udostępnienia lub publikacji.

Korekta (post-editing) tłumaczenia maszynowego

Korekta tłumaczenia maszynowego ma miejsce, gdy tekst przetłumaczony maszynowo sprawdza następnie tłumacz (człowiek). Zależnie od intensywności i wymogów korekty możemy zastosować wolną i ukierunkowaną na szczegóły pełną korektę tłumaczenia maszynowego (ang. Full MTPE) lub szybką i elastyczną podstawową korektę tłumaczenia maszynowego (ang. Light MTPE).

Krój pisma

Termin ten bywa błędnie używany jako synonim czcionki. W rzeczywistości krój pisma oznacza dany zestaw znaków, które mają jednakowy styl i wzór. Zasadniczo krój pisma może zawierać więcej niż jedną czcionkę, np. krój Verdana italic obejmuje czcionki Verdana italic 10, Verdana italic 12 itd. Zobacz także: czcionka.

L

Layout – układ

Ten termin zwykle odnosi się do sposobu rozmieszczenia elementów w cyfrowym dokumencie/pliku lub na jego stronach. W układzie typowej witryny internetowej bloki tekstu przeplatają się z obrazami i najprawdopodobniej będzie on musiał zostać zachowany podczas lokalizacji na inne języki.

Lokalizacja

Lokalizacja ma miejsce, gdy produkt lub usługa są dostosowywane do potrzeb konkretnego języka, danej kultury lub „kryteriów własności”, tj. gdy nasi docelowi odbiorcy zaakceptują usługę lub produkt jako stworzone lokalnie, zgodnie z ich kulturą. Czasami jest przedstawiana jako skrót L10N, w którym 10 jest liczbą liter słowa pomiędzy pierwszą (L) a ostatnią (N) (ang. localization).

LQA / Linguistic Quality Assurance – zapewnienie jakości językowej

Ten termin oznacza zadania z zakresu zapewnienia jakości wykonywane przez specjalistów językowych w celu znalezienia błędów w danym tłumaczeniu. To specjalistyczny proces, który polega na grupowaniu błędów zgodnie z istniejącym schematem lub zasadą praktyki.

LSO / Linguistic Sign-Off – zatwierdzenie językowe

Ten termin oznacza ostateczną weryfikację danej wersji dokumentu i innych materiałów, które zostały przygotowane za pomocą składu komputerowego. Proces ten, zwany także weryfikacją kontekstową, wdraża się po to, aby sprawdzić, czy wszystkie elementy wizualne działają i wiernie odzwierciedlają tekst źródłowy.

LSP

Ten skrót oznacza dostawcę usług językowych (ang. Language Service Provider), czyli agencję, firmę lub osobę, która świadczy usługi językowe takie jak tłumaczenie, tłumaczenie na żywo lub lokalizacja. Przykładem LSP jest Studio Gambit.

M

MLV

To skrót oznaczający dostawców wielojęzycznych (ang. Multi-Language Vendors), czyli podmiotów, które świadczą usługi tłumaczenia lub lokalizacji na wiele różnych języków. Studio Gambit jest dobrym przykładem MLV, który zatrudnia wielu SLV (dostawców jednojęzycznych). Więcej na temat SLV można znaleźć poniżej.

N

Narzędzia CAT

Narzędzia CAT (ang. Computer Assisted Translation) to szeroki termin obejmujący oprogramowanie, które ułatwia sam proces tłumaczenia. Mogą one obejmować funkcje pamięci tłumaczeniowej, narzędzia do sprawdzania pisowni, gramatyki i wyrównywania tekstu oraz podobne.

Neuronowe tłumaczenie maszynowe (NMT)

Ten innowacyjny rodzaj tłumaczenia maszynowego (MT) dostosowuje się do stylu pracy i „uczy się” na podstawie poprawek w czasie rzeczywistym. Potrafi także dostosowywać się do kontekstu tłumaczonego projektu. Jego koncepcja powstała po takich rozwiązaniach jak tłumaczenie maszynowe oparte na regułach (ang. RBMT), które jest tłumaczeniem dosłownym bez zrozumienia niuansów, oraz statystyczne tłumaczenie maszynowe (ang. SMT) bazujące na podstawowym zrozumieniu idiomów i kontekstu.

Nieedytowalny dokument lub plik

Gdy plik lub dokument jest nieedytowalny, oznacza to po prostu, że nie można go edytować, zmieniać ani aktualizować w jego aplikacji natywnej. Dobrym przykładem jest dokument programu Word tylko do odczytu, w którym opcja zmian lub edycji została zablokowana, albo skan dokumentu, który można przetworzyć z użyciem czytnika OCR i udostępnić edycji.

O

OCR (konwersja OCR)

OCR, czyli optyczne rozpoznawanie znaków (ang. Optical Character Recognition), oznacza metodę odszyfrowania zeskanowanych obrazów, plików i zrzutów ekranu. Za pomocą konwersji OCR można udostępnić zeskanowany dokument do edycji w procesorze tekstu, umożliwiając w ten sposób szybszą ekstrakcję tekstu do celów tłumaczenia i lokalizacji.

Odsyłacz

Odsyłacze są naszym zdaniem niestety zbyt rzadko wykorzystywaną funkcją oprogramowania do edycji tekstu, szczególnie programu Microsoft Word. Pozwalają one użytkownikowi powiązać części danego dokumentu z innymi elementami tego samego dokumentu. Najczęściej spotyka się je w obsługujących kliknięcia spisach treści lub stopkach.

Odwzorowanie czcionek

Czasami czcionkę trzeba zrównać z inną, często do celów wydruku lub DTP. Proces ten jest nazywany odwzorowaniem czcionek i nie należy go mylić z ich podstawianiem, ponieważ na tym etapie nie zamienia się żadnych czcionek.

P

Paczka (INDD, Studio itp.)

Paczka to plik zawierający wszystkie obrazy, dokumenty, grafikę wektorową i inne łącza ze wszystkimi czcionkami danego dokumentu wraz z kopią oryginalnego dokumentu. To użyteczny sposób dostarczania projektów, który pozwala zwiększyć szczegółowość i możliwości edytowania w porównaniu z tylko jednym formatem plików .pdf lub .txt.

Pamięć tłumaczeniowa (TM)

To powszechnie używany termin, który oznacza bazę danych zawierającą wcześniej przetłumaczone segmenty tekstu. Pamięci tłumaczeniowe są zwykle używane w oprogramowaniu tłumaczeniowym takim jak programy CAT w celu poprawienia efektywności i spójności projektu tłumaczeniowego.

Para językowa

W środowisku językowym para językowa oznacza dwa języki, w obrębie których specjalista potrafi tłumaczyć z jednego na drugi. W tym przypadku para językowa EN-PL oznacza usługi dotyczące języków angielskiego i polskiego. Pary językowe mogą być jednokierunkowe, co oznacza, że tłumaczenie tylko z języka po lewej stronie na język po prawej stronie. W tym przypadku zapisalibyśmy te języki jako EN>PL, co oznaczałoby usługi z angielskiego na polski, ale nie z polskiego na angielski.

Pass/fail – zaliczenie/niezaliczenie

W kontekście kontroli jakości te terminy oznaczają zaliczenie lub niezaliczenie testu kontroli jakości (ang. QC).

Perfect match – dopasowanie idealne

Jeden z rodzajów dopasowania, obok częściowego i ICE, występujący wtedy, gdy w danym segmencie istnieje dokładne dopasowanie do segmentu w poprzedniej wersji dokumentu, która została już przetłumaczona wcześniej. Zwykle nie wiąże się z żadnym wyszukiwaniem w pamięci tłumaczeniowej (w odróżnieniu od dopasowania 100% i innych typów dopasowania). Oznacza to, że identyczny segment został już przetłumaczony we wcześniej tłumaczonym dokumencie i teraz pojawia się odwołanie do niego w celu poprawienia efektywności i spójności tłumaczenia. Zobacz także: inne typy dopasowania.

PO/Purchase Order – zamówienie

Zamówienie to typowy element procesu produkcyjnego oznaczający formalny dokument, w którym wyszczególniono oficjalną ofertę kupującego dla sprzedającego. Taki dokument zwykle zawiera rodzaje, ilości i ceny określonych usług tłumaczeniowych lub lokalizacyjnych.

Pre

Ten przyrostek stał się rzeczownikiem oznaczającym etap, w którym zespół inżynierów oprogramowania przygotowuje pliki do dalszych prac tłumaczeniowych lub lokalizacyjnych. Termin ten może być dodany do rzeczownika (ang. pre-translation — tłumaczenie wstępne) lub użyty samodzielnie.

Projekt

W branży tłumaczeniowej i lokalizacyjnej projekt oznacza zestaw materiałów i zadań z określonym celem dotyczącym realizacji. W szczególności w przypadku lokalizacji projekty mogą stanowić elementy większych zestawów zwanych kampaniami lokalizacyjnymi.

Pseudotłumaczenie

W branży tłumaczeniowej i lokalizacyjnej pseudotłumaczenie to tłumaczenie testowe danego tekstu wykonane w celu przetestowania procesu tłumaczeniowego. Tego terminu nie należy mylić z dosłownym pseudotłumaczeniem, które oznacza prace zapisane jako tłumaczenia nieistniejących tekstów źródłowych.

Punkt odniesienia / linia bazowa

Oba terminy odnoszą się do angielskiego „baseline”. Ogólnie rzecz biorąc, punkt odniesienia to ustalony punkt używany do celów porównawczych. W środowisku DTP jest to jednak linia bazowa, na której opiera się większość liter — bez niej nie da się wykonać prawidłowej typografii.

Q

QA/Quality Assurance – zapewnienie jakości

Jest to zbiór systematycznych procesów, za pomocą których dana firma zapewnia jakość swoich produktów lub usług. W przypadku LSP wiąże się to z takimi działaniami jak redakcja, korekta i weryfikacja tłumaczenia.

QA Report – Raport QA

Skrócona forma raportu dotyczącego zapewnienia jakości (ang. Quality Assurance Report). W środowisku językowym oznacza szczególny rodzaj raportu, który tłumacze mogą uruchomić w celu prześledzenia błędów i najlepszych praktyk w swoich projektach. Często jest on uruchamiany w ramach tłumaczenia wspomaganego komputerowo, aby ujawnić rozbieżności pomiędzy segmentami źródłowymi i docelowymi.

R

Rastrowy obraz / grafika rastrowa

Ten termin można spotkać, gdy oprogramowanie informuje nas o tym, że obraz jest rastrowy i tym samym nieedytowalny. Rzeczywistość jest nieco bardziej skomplikowana, ale zasadniczo obrazy rastrowe są sformatowane w taki sposób, aby po powiększeniu stały się niewyraźne lub zniekształcone. Wciąż można je edytować za pomocą oprogramowania takiego jak Adobe Photoshop, ale w większości przypadków będzie to proces czasochłonny, ponieważ zmiany muszą być wprowadzane na poziomie pikseli.

Redakcja

Ten realizowany przez redaktorów proces obejmuje sprawdzenie tekstu pod kątem spójności i poprawności.

Referencyjny tekst/plik

W dziedzinie tłumaczeniowej i lokalizacyjnej tekst lub plik referencyjny zawiera dodatkowe szczegółowe informacje o projekcie, takie jak ilustracje witryny internetowej lub oprogramowania, a także powiązaną terminologię i słownictwo.

RGB

RGB oznacza podstawowe kolory (czerwony, zielony i niebieski) używane na ekranach cyfrowych, w obiektywach i skanerach. Podobnie jak CMYK ten termin opisuje jeden z trybów mieszania kolorów w projektowaniu graficznym. Jako tryb Suma najlepiej sprawdza się w projektowaniu cyfrowym.

Rozdzielczość wydruku

Rozdzielczość wydruku oznacza poziom szczegółowości drukowanego obrazu. Jest ona mierzona w jednostkach DPI (Dots Per Inch), które odnoszą się do liczby kropli atramentu pozostawianego przez drukarkę na calu papieru. Standardowa rozdzielczość obrazów wysokiej jakości to 300 DPI.

Rozwiązywanie problemów

Ten termin oznacza analizę i rozwiązywanie problemów w środowisku profesjonalnym. W przypadku LSP jest ono ściśle związane między innymi z procesami zapewnienia jakości i weryfikacji tłumaczenia.

S

Screenshot – zrzut ekranu

To zadziwiające, jak wiele projektów lokalizacyjnych rozpoczęło się od jednego zrzutu ekranu. Zwykle termin ten oznacza obraz ekranu cyfrowego utworzony za pomocą oprogramowania natywnego lub pobranego. To przydatny sposób udostępniania szczegółów projektu i porównywania układów obrazu wynikowego i oryginalnego.

Segment 99, 100 lub 101%

Oznacza to, że przetłumaczony segment ma określony rodzaj dopasowania.

Segment 99% / (dopasowanie 99%) — ten wynik oznacza, że w pamięci tłumaczeniowej projektu znajduje niemal identyczny segment.

Segment 100% / (dopasowanie 100%) — oznacza, że pamięć tłumaczeniowa zawiera identyczny segment, który został już przetłumaczony.

Segment 101% / (dopasowanie 101%) — ten wynik oznacza, że pamięć tłumaczeniowa zawiera identyczny segment, który został już przetłumaczony, a także że wszelkie zmiany w tym tłumaczeniu zostały zablokowane przez klienta. Ma to często miejsce w przypadku wyrażeń korporacyjnych lub marketingowych.

Segmentacja

W tłumaczeniu segmentacja jest procesem dzielenia tekstu źródłowego na mniejsze jednostki, najprawdopodobniej po to, aby przeanalizować proces tłumaczeniowy w celu ustalenia, jak dopasowania mogą pomóc tłumaczowi w pracy.

SLV

Ten skrót oznacza dostawców jednojęzycznych (ang. Single Language Vendors). Zwykle ta grupa składa się z tłumaczy specjalizujących się w jednej parze językowej, na przykład angielski-niemiecki lub polski-szwedzki. Dostawca MLV może zatrudnić SLV lub zlecić mu podwykonawstwo w celu zaoferowania usług w więcej niż jednej parze językowej.

Spójność tłumaczenia

Są dwa rodzaje spójności — wewnętrzna i zewnętrzna. Spójność wewnętrzna oznacza, że wszystkie elementy językowe zostały spójnie przetłumaczone z użyciem tych samych słów w jednym tekście docelowym. Spójność zewnętrzna to to samo, ale w odniesieniu do całego projektu lub grupy projektów.

Sprawdzenie pisowni

Oznacza oprogramowanie lub jego funkcję, która identyfikuje możliwe błędy ortograficzne przez porównanie bloku tekstu z bazą danych zawierającą zaakceptowaną pisownię.

Drugi rodzaj przewodników po stylu ma charakter bardziej techniczny i dotyczy ustawień czcionki i układu dokumentu. Ma on też ułatwić zapewnienie spójności tłumaczonych materiałów. Tego typu przewodniki można traktować jako szablony.

Strona tłumaczenia / standardowa strona tłumaczenia

Często w projekcie podaje się liczbę stron do przetłumaczenia. Standardowa strona tłumaczenia to jednostka miary informująca dostawców LSP i ich klientów, ile słów i znaków obejmuje projekt.

Jedna standardowa strona tłumaczenia zawiera od 1500 do 1800 znaków ze spacjami lub 250 słów. Standardowa strona w przypadku tłumaczenia uwierzytelnionego lub przysięgłego liczy zawsze 1125 znaków ze spacjami.

Styl akapitu

Ten charakterystyczny dla programu Adobe InDesign termin oznacza zbiór atrybutów znaków i formatowania akapitu, który można zastosować w jednym lub kilku akapitach w danym układzie.

Style Guide – przewodnik stylu, przewodnik redakcyjny 

W branży tłumaczeniowej i lokalizacyjnej są dwa rodzaje przewodników stylu. Pierwszy oznacza zbiór zasad dotyczących komunikacji, najczęściej w formie pisemnej i ilustrowanej. Odnosi się do firmy lub marki, a jego zadaniem jest ułatwienie zapewnienia spójności tłumaczonych materiałów.

Styl znaków

Ten typowy dla programu Adobe InDesign termin oznacza zbiór cech formatowania, które można zastosować w tekście w jednym kroku. Występuje także w programie Microsoft Office, choć jest wykorzystywany w mniejszym stopniu. Zobacz także: styl akapitu.

T

Terminologia

Oznacza po prostu zbiór terminów związanych z określonym pojęciem lub dziedziną.

Tłumaczenie​

Tłumaczenie zwykle obejmuje wyrażenie pojęć i znaczeń zapisanych w jednym, „źródłowym” języku terminami z innego, „docelowego” języka. To złożony i trudny proces wymagający wykształconych specjalistów i kompetentnych firm. Czasami jest przedstawiane jako skrót T9N, w którym 9 jest liczbą liter pomiędzy pierwszą (T) a ostatnią (N) literą słowa (ang. translation).

Tłumaczenie maszynowe (MT)

Tłumaczenie maszynowe jest generowane przez komputer na podstawie określonych zestawów algorytmów. Takie tłumaczenie może być oparte na regułach, statystyczne lub neuronowe — albo stanowić połączenie dowolnych z tych trzech rodzajów. Dobrym przykładem narzędzia do tłumaczenia maszynowego jest Tłumacz Google. Jest często mylone z tłumaczeniem wspomaganym komputerowo, ale odnosi się wyłącznie do działania oprogramowania, a nie wkładu człowieka.

Tłumaczenie maszynowe po przeszkoleniu

Oznacza tłumaczenie maszynowe z wykorzystaniem „przeszkolonych” mechanizmów — programów potrafiących tłumaczyć teksty z języka źródłowego na język docelowy. Przeszkolenie takiego mechanizmu to przynajmniej załadowanie do niego bazy danych wypełnionej dwujęzycznymi terminami przetłumaczonymi wcześniej przez klienta lub LSP. Proces ten zapewnia bardziej dokładne tłumaczenie maszynowe, pozwalając oszczędzić czas i nakłady.

Tłumaczenie przysięgłe

Tłumaczenia przysięgłe to potoczne określenie tłumaczeń, które mogą wykonywać wyłącznie tłumacze przysięgli. Takie tłumaczenia stanowią złoty standard w przypadku dokumentów prawnych lub dokumentu, który musi być zaakceptowany w sądzie lub dowolnej innej sytuacji prawnej. W wielu krajach akceptuje się jednak tłumaczenia uwierzytelnione bez potrzeby płacenia za usługi tłumacza przysięgłego, więc zawsze warto zapytać! Zobacz także: tłumaczenie uwierzytelnione.

Tłumaczenie uwierzytelnione

Tłumaczenie, którego poprawność została poświadczona przez tłumacza. Tłumacz przyjmuje odpowiedzialność prawną z tytułu niepoprawności. Ten poziom tłumaczenia jest zazwyczaj wystarczający w przypadku dokumentu tłumaczonego na potrzeby urzędowych procedur danego kraju, ale całkiem sporo klientów nalega wyłącznie na tzw. tłumaczenia „przysięgłe”, które mają być wykorzystane w postępowaniu prawnym lub administracyjnym. Więcej informacji można znaleźć pod hasłem „tłumaczenie przysięgłe”, ponieważ zauważyliśmy, że zdaniem wielu osób to jedno i to samo.

TransEdit – tłumaczenie z weryfikacją 

Ten termin oznacza, że tłumaczenie tekstu i jego późniejszą weryfikację wykonuje ta sama osoba. Proces ten zwykle obejmuje dwa etapy. Pierwszym jest tłumaczenie właściwe — to wtedy tłumacz może zadawać pytania, aby dowiedzieć się więcej o tekście źródłowym. W drugim etapie tłumacz przeprowadza korektę i redaguje pierwszą wersję roboczą tłumaczenia. Tłumacz często sprawdza przetłumaczony tekst kilkakrotnie, ponieważ to ostatni raz, gdy ten tekst jest weryfikowany językowo, zanim trafi do klienta.

Transkreacja

Ten proces, którego nazwa pochodzi od „tłumaczenia kreatywnego”, obejmuje dostosowanie spisanych pojęć i znaczeń z jednego języka „źródłowego” do innego języka „docelowego”. Najczęściej stosuje się ją w marketingu i reklamie w celu dostosowania sloganów i przekazu do różnych środowisk kulturowych.

Transkrypcja

W branży tłumaczeniowej i lokalizacyjnej transkrypcja oznacza tekst, który przekonwertowano na formę pisemną z nagrania audio lub wideo. Ten proces konwersji jest nazywany transkrybowaniem.

TXT

Plik TXT to znormalizowany plik tekstowy, który może zawierać zwykły tekst oraz być otwarty w dowolnym programie do edycji tekstu.

U

UA

Skrócona forma terminu „pomoc dla użytkownika” (ang. User Assistance), zwykle używana do opisu wskazówek dla użytkowników oprogramowania.

UI

Skrót terminu „interfejs użytkownika” (ang. User Interface). Oznacza dowolną interakcję między użytkownikiem a systemami komputerowymi, oprogramowaniem i aplikacjami cyfrowymi.

UX

Skrócona forma terminu „doświadczenia użytkownika” (ang. User Experience). Oznacza ogólne „wrażenia” związane z użytkowaniem lub uzyskiwaniem dostępu do oprogramowania lub marki. W projektowaniu zorientowane na UX stawia się doświadczenia użytkownika na pierwszym planie.

V

Verifika

Verifika to jeden z najpopularniejszych pakietów oprogramowania do zapewnienia jakości tłumaczenia, który koncentruje się na jego monitorowaniu i poprawieniu jakości. Zobacz także: XBench.

W

Warstwa (INDD/PSD)

Warstwy to istotna funkcja pakietu produktów Adobe, w szczególności Adobe Photoshop i Adobe InDesign. Aby najłatwiej zrozumieć, czym one są, wyobraź sobie przezroczyste tafle szkła ułożone na każdym obrazie. Możesz wykonywać na nich działania, usuwać je z widoku lub wyeksportować tylko niektóre. Umożliwia to wykonywanie na danym pliku precyzyjnych operacji z wysoką szczegółowością bez potrzeby tworzenia kilku wersji.

Wersja robocza

Zwykle jest to wstępna, często pierwsza wersją dokumentu lub pliku. W środowisku DTP wersja robocza może też oznaczać wersję dokumentu sprzed procesu DTP złożoną do kontroli jakości językowej.

Weryfikacja tłumaczenia

Weryfikacja tłumaczenia to proces sprawdzenia przetłumaczonego tekstu pod kątem odpowiedniej jakości, spójności, tonu i stylu.

Wytyczne dotyczące dostępności treści internetowych (ang. WCAG)

WCAG obejmuje zestaw zasad dotyczących wszystkich treści online, które mają być prezentowane w szeroko dostępnych formatach dużym grupom odbiorców. Te reguły zostały opracowane przez konsorcjum World Wide Web (W3C), najważniejszą międzynarodową organizację normalizacyjną ds. internetu.

Whitespace characters – znaki spacji

Ten nieco tajemniczy termin należy do sfery typografii i oznacza dowolne znaki, które reprezentują poziomy lub pionowy odstęp. Wyróżniamy sześć ważnych znaków spacji: odstęp między wyrazami, spację nierozdzielającą, tabulator, twardy podział wiersza, powrót karetki i twardy podział strony.

Word count – liczba słów

Liczba słów to cecha wszystkich tekstów pisemnych, która oznacza łączną liczbę słów w dokumencie lub jego części. Być może pamiętasz ten termin ze szkoły, gdy nauczyciel określał limit słów w wypracowaniu. W branży tłumaczeniowej i lokalizacyjnej ta cecha jest często używana do omawiania i wyceny projektów.

Wstępna wycena

Jest to element projektu językowego, w ramach którego dostawca podaje potencjalnemu nabywcy przybliżoną kalkulację ceny projektu i czas realizacji.

X

XBench

Także ApSIC Xbench — powszechnie używane oprogramowanie do zapewnienia jakości tłumaczenia i zarządzania terminologią. XBench pozwala użytkownikom szybko poprawiać i aktualizować dokumenty. Zobacz także: Verifika.

XLIFF

XLIFF to uniwersalny w branży tłumaczeniowej i lokalizacyjnej format plików (ang. XML Localization Interchange File Format).

XLSX

Skrócona nazwa formatu Microsoft Excel Open XML Spreadsheet. Rozszerzenie .xlsx oznacza, że plik został utworzony w programie Microsoft Excel.

XML

Skrócona forma terminu Extensible Markup Language. Format języka znaczników i plików używany do przechowywania, przesyłania i rekonstrukcji danych. Pliki XML mogą zawierać duże ilości danych. Ten format jest także chętnie wykorzystywany w branży tłumaczeniowej i lokalizacyjnej.

Z

Zakładka

Ten termin należy do słownictwa DTP i zwykle używamy go do oznaczenia typu łącza z reprezentatywnym tekstem, które ułatwia poruszanie się po dokumentach wyeksportowanych w formacie pliku Adobe PDF.

Znak wodny

Znak wodny to zwykle bardzo jasny, przezroczysty wzór umieszczony na powierzchni, który jest lepiej widoczny pod światło. Zwykle jest on używany w celu oznaczenia własności dokumentu w sposób nierzucający się w oczy. W DTP znaki wodne są nadal przezroczyste i jasne. Mogą pełnić podobną rolę, ale bywają też używane w celach estetycznych.

Znaki drukarskie

Te znaki (nie mylić ze średniowiecznymi sygnaturami drukarskimi) odgrywają niezwykle ważną rolę w drukowaniu dokumentów. Zwykle są one dodawane w plikach pdf i do arkuszy nadrzędnych w celu zapewnienia wyższej jakości druku i odpowiedniego wyrównania dokumentu.

Zespół Studio Gambit

Jesteśmy tłumaczami, redaktorami, korektorami, kierownikami projektów, specjalistami IT, inżynierami lokalizacji i operatorami DTP tworzącymi część zespołu tutaj w Studio Gambit.

Nasze media społecznościowe

Kategorie

Nie wysyłamy spamu, tylko informujemy o nowych produktach i usługach.

Podobne artykuły

Ten serwis wykorzystuje pliki cookies

Strona wykorzystuje pliki cookie  w celu poprawienia jej dostępności. Zbieramy informacje dotyczące ruchu na stronie oraz adresy email z formularzy w celu komunikacji. Możesz decydować o tym, czy dopuszczasz pliki cookie, ustawiając odpowiednio przeglądarkę. Więcej informacji znajdziesz w naszej polityce prywatności.

Twoja prywatność jest dla nas ważna

Właściciel strony gromadzi i przetwarza dane o użytkownikach w celu realizacji usług za pośrednictwem Studio Gambit Sp. z o.o. Dane są przetwarzane zgodnie z prawem i z zachowaniem zasad bezpieczeństwa. Przetwarzane dane nie są przekazywane innym podmiotom.